Karol May-Western King

Karol May uważany jest za najlepszego pisarza z gatunku western.Jego książki są czytane do dzisiaj przez wielu czytelników na świecie.Rozeszły się w milionowych nakładach.

Coś o królu gatunku western:

Życie:

Karol May pochodził z ubogiej rodziny tkackiej. Do piątego roku życia był niewidomy, odzyskał wzrok dzięki operacji. Początkowo pracował jako nauczyciel, jednak ze względu na popełnione wykroczenia został zwolniony z pracy. Po tym fakcie zszedł na złą drogę (hochsztaplerstwo). Popadał w konflikty z prawem, na skutek których kilka razy trafił do więzienia (głównie za drobne kradzieże). Właśnie w więzieniu odkrył swój talent pisarski. Po wyjściu na wolność (1874) podejmuje pierwsze poważniejsze próby literackie. W roku 1875 przybywa do Drezna i pracuje tam jako redaktor. W roku 1877 zostaje etatowym pisarzem. Na początku swojej drogi literackiej pisarz tworzył tzw. "powieści brukowe", ukrywając się pod pseudonimami, np. Capitain Ramon Diaz de la Escosura. Najbardziej znaną powieścią z tego wczesnego okresu twórczości jest "Leśna Różyczka". Pracując jeszcze w redakcji poznaje Emmę Pollmer. Po jej poślubieniu w 1880 r., zamieszkał w Hohenstein-Ernstthal, aż w końcu w roku 1883 r. przeprowadza się ponownie do Drezna. Przełom w jego karierze literackiej nastąpił w 1882 r. - wtedy to zaczyna opisywać przygody swoich bohaterów w egzotycznych krainach: na Dzikim Zachodzie i Bliskim Wschodzie. Sławę przynosi mu szczególnie seria powieści dziejących się na Dzikim Zachodzie, których najbardziej znanymi bohaterami byli Winnetou, szlachetny wódz Apaczów, i jego biały przyjaciel Old Shatterhand – alter ego pisarza. Ich sukces polegał na tym, że fikcyjne wydarzenia zostały bardzo sugestywnie osadzone w geograficznych, obyczajowych i kulturowych realiach. Z postacią Old Shatterhanda pisarz niemal całkowicie się utożsamił - jako bohater swoich powieści pozował do zdjęć, odpowiadał na listy, na drzwiach swojego domu w Radebeul umieścił wizytówkę "Karol May zwany Old Shatterhandem". Było to zapewne przejawem tęsknot, które przeżywał w celi więziennej, jak również odskocznią od ponurych lat dzieciństwa. Tak czy inaczej Karol May zyskuje sławę i popularność w Europie.

Przełom XX wieku nie jest już tak łaskawy dla Maya - staje się on ofiarą licznych procesów i dociekań prasowych. Odkrycie kryminalnych grzeszków młodości, spowodowało ataki krytyków literackich. Karol May musi walczyć przed sądami o swoje dobre imię, prawa autorskie i uznanie jego twórczości. Dużym wstrząsem był również rozwód w 1903 r. z pierwszą żoną - Emmą (w tym samym roku pisarz poślubił Klarę Plöhn). Wszystkie te kłopoty były przyczyną problemów zdrowotnych. 30 marca 1912 roku pisarz umiera nagle w swojej willi w Radebeul.

Większą część majątku pozostawił fundacji pod jego imieniem, która w 1928 r. otworzyła muzeum w Radebeul. W początkowej fazie pieczę nad fundacją sprawowała druga żona Maya - Klara.

Co ciekawe, May po raz pierwszy odwiedził USA dopiero w 1908 roku, już po napisaniu swoich dzieł dziejących się na Dzikim Zachodzie. Nieznajomość realiów miejsc akcji kompensował dobrym przygotowaniem teoretycznym, wielką fantazją i kreatywnością.

Ciekawostką jest również to, że May był ulubionym pisarzem przywódcy III Rzeszy - Adolfa Hitlera. Z tego też powodu książki pisarza nie były wydawane tuż po wojnie w Polsce i w Niemczech.

Chociaż utwory Karola Maya były wielokrotnie krytykowane jako mało ambitna literatura, to kolejne pokolenia czytelników wciąż, głównie ze względu na wartką akcję, egzotykę i humor, z zafascynowaniem poznają fantastyczne przygody bohaterów tych książek. Również humanitarne tendencje (dużą rolę odgrywa chrześcijański duch powieści) i poparcie uciskanych narodów (przede wszystkim Indian) gwarantują uniwersalność i zainteresowanie twórczością pisarza.

Książki Maya były tłumaczone na co najmniej 33 języki i wydane w łącznej ilości ponad 200 mln egzemplarzy. Same niemieckie wydania osiągnęły nakład 80 milionów. Karol May należy dzięki temu do grona najpopularniejszych i najlepiej sprzedających się pisarzy niemieckich do czasów obecnych.

Twórczość Karola Maya:


Głównymi bohaterami powieści, których akcja toczy się na Dzikim Zachodzie jest Old Shatterhand oraz Apacz Winnetou.

Do najbardziej znanych utworów tego cyklu należą:

* Winnetou (1893, w Polsce 1910)
* Old Surehand (1894-1896, w Polsce 1910)
* Skarb w Srebrnym Jeziorze (Der Schatz im Silbersee; 1894, w Polsce 1925)
* Szatan i Judasz
* Boże Narodzenie
* Syn Łowcy Niedźwiedzi (znany również pod tytułem: Old Shatterhand)
* Upiór z Llano Estacado

Główni bohaterowie utworów o akcji toczącej się na Bliskim Wschodzie to Kara ben Nemzi oraz jego służący i przyjaciel Halef. Najbardziej popularne powieści z tej serii tworzą tzw. "Cykl arabski", będący ciągiem jednych przygód. Oto tytuły wchodzące w skład tego cyklu:

* Przez pustynię
* Przez dziki Kurdystan
* Z Bagdadu do Stambułu
* W wąwozach Bałkanów
* Przez krainę Skipetarów
* Szut

Inne cykle wschodnie to: "W kraju Mahdiego" (t. I-III) oraz "W kraju Srebrnego Lwa" (t. I-IV), na który składają się następujące tytuły (trzy pierwsze części polskiego wydania odpowiadają dwóm pierwszym tomom cyklu w oryginale):

* Lew krwawej zemsty
* W lochach Babilonu
* Twierdza w górach
* W kraju Srebrnego Lwa
* Skamieniała modlitwa

a także tworzące jedną całość:

* W podziemiach Mekki
* Most śmierci (kontynuacja W podziemiach Mekki, napisana przez Franza Kandolfa)

Inne utwory podróżniczo-przygodowe Karola Maya, to powieści rozgrywające się w Ameryce Południowej:

* Nad Rio de La Plata
* W Kordylierach
* Testament Inków

na Dalekim Wschodzie (Chiny):

* Błękitno-purpurowy Matuzalem

w Afryce:

* Karawana niewolników

Słynna jest również seria Ród Rodrigandów (przeróbka wydawnictwa Karl May Verlag oparta na cyklu Maya p.t. "Leśna Różyczka"). Seria została wydana w Polsce w 17 tomach:

* Tajemnica Miksteków
* Rozbójnicy z Maladety
* Cyganie i przemytnicy
* La Pendola
* Ku Mapimi
* Pantera Południa
* W Hararze
* Rapier i tomahawk
* Czarny Gepard
* Benito Juarez
* Traper Sępi Dziób
* Jego Królewska Mość
* Maskarada w Moguncji
* Grobowiec Rodrigandów
* Klasztor della Barbara
* Walka o Meksyk
* Zmierzch cesarza